حتما شما هم مثل من وقتی اخبار رسانه ها را دنبال می کنید مدام با گزارش ها و مصاحبه هایی مواجه هستید که در یک چیز مشترک هستند. این که چند جوان نخبه دور هم جمع شده و کاری کرده اند کارستان. اکسیری کشف کرده اند که تمام ملل جهان هاج و واج مانده اند. از کرونایاب مستعان و کشف واکسن و پیشرفت های پزشکی گرفته تا پیشرفت در حوزه های فنی و الکترونیک و …. . آخر همه این محتواهای رسانه ای هم با این جمله تمام می شود که این کار بزرگ و خطیر منجر به فلان مقدار «صرفه جویی ارزی» شده و «تنها چند کشور معدود» توانسته اند به این فناوری دست پیدا کنند. هر چند نمی توان منکر توانمندی و خلاقیت ایرانی جماعت شد که با توجه به فرهنگ بزرگ این مرز و بوم و انباشت دانشی که از روزگاران قدیم وجود داشته، کاملا طبیعی است، اما به نظر می رسد در آنچه که در بستر این پروپاگانداهای رسانه ای، منتقل می شود، نوعی خودشیفتگی ملی یا اگر سوءتعبیر پیش نیاورد، توهم ژن و فرهنگ برتر بودن نهفته است.

تمدن امروز که البته جای نقد بسیاری دارد، حاصل تلاش میلیون ها انسان دغدغه مند در طول تاریخ است که محدود به یک اقلیم خاص نمی شود. انسان هایی بودند که فارغ از رنگ و نژاد به دنبال یافتن سوال های خود، تلاش کرده اند گرهی از کار انسان فرومانده بگشایند. هر کس به طریقی و در ساحتی. بنابراین باید به حکم عقل و اخلاق، اگر کاری کردیم باید در مقابل کسانی که زمینه های این امر را میسر کرده اند، سر تعظیم فرود آوریم که به قول نیوتون «اگر فاصله دورتری را دیده ایم به خاطر ایستادن بر شانه های غول ها بوده است». پس گزاره هایی چون «برای اولین بار» و «به همت فلان گروه» و …. تهی از معنا هستند. به عنوان مثال اگر راهی برای درمان یک بیماری خاص یافتیم، این کار را با اتکاء به غول هایی انجام داده ایم که در تاریخ پزشکی سنتی و مدرن، عرق ها ریخته اند و دود چراغ ها خورده اند. اندکی احترام، لختی فروتنی. بیش از شش دهه از تلاش انسان برای ایجاد ساختاری با هدف ارتباطی متفاوت در قالب اینترنت می گذرد. این فناوری شگفت انگیز با ارتباط دادن چند رایانه به یکدیگر شروع شده و اکنون به نقطه ای رسیده است که همه کسانی که یک گوشی هوشمند در اختیار دارند می توانند با گذشتن از مرزها، به یکدیگر متصل شوند. این پیشرفت خارق العاده حاصل کار جمعی انسان های زیادی است که هر کدام خشتی بر این بنا افزوده اند و آنچه اینک می بینیم پدیده بسیار متفاوتی از آن چیزی است که در ابتدا بوده است. شبکه های اجتماعی موجود که برآیند تمام این نوآوری ها بوده و اینک در اختیار همگان است، ماهیتی جهانی داشته و هیچ نوع محدودیتی را برنمی تابد. بنابراین رشد و توسعه آن هم صرفا با پذیرفتن قواعد جهانی و همیاری بین المللی با حضور همه تلاشگران در ابعاد جهانی ممکن است. این که خود را محروم از ارتباط با نهادها و دانشگاه ها و شرکت های بین المللی کرده و ادعا کنیم که می توانیم بدون اتصال به دانش جهانی، پیام رسانی ویژه خود را مهیا کنیم، نتیجه می شود این که در دولت قبل شرط می کنیم که برای توسعه پیام رسان های داخلی، باید ۱۰ میلیون کاربر ایرانی را به زور هم که شده وارد این پیام رسان ها کنیم تا مبنایی برای توسعه باشد و در دولت فعلی و قطعی های مکرر این پیام رسان ها در توجیه ماجرا مدعی می شویم که چون مردم به یکباره هجوم آوردند، اختلال ایجاد شد. مردم یواش تر وارد شوید! ماهیت اینترنت و شبکه های اجتماعی، گریز از محدودیت و اجبار است. نه می توان کسی را به زور وارد کرد، نه می توان جلوی ورود کسی را گرفت. مساله شبکه های اجتماعی پیش از آن که فنی و مهندسی باشد و بتوان با دور هم کردن چند جوان نخبه آن را ایجاد کرد، شناختی، فلسفی و معرفتی است. باید ماهیت آن را همان گونه که هست درک کرد. این فناوری مثل تمام فناوری های دست ساخته بشر حاصل هم افزایی دانش عمومی بشر در طول زمان است. اگر قرار است کاری در این حوزه انجام شود، قدم اول ادای احترام به تلاش های دیگران و سوار شدن بر شانه های غول هاست. منطقی نیست چرخ را دوباره اختراع کنیم.